علل بوی بد دهان (قسمت دوم)
در قسمت اول این مطلب اشاره کردیم که مشکل بوی بد دهان علاوه بر اینکه میتواند یک مسئله ژنتیکی باشد، میتواند نشان دهنده وجود یک بیماری درونی نیز باشد. اشاره کردیم که مشکل التهاب لثه، آلوده بودن سطح زبان، آبسه یا پوسیدگی دندانها، مشکلات مربوط به دندان مصنوعی و مشکلات معده بخصوص اسید معده و وجود هلیکوباکترپیلوری میتواند جزو عوامل ایجادکننده بوی بد دهان باشند. در قسمت دوم این مطلب نیز به موارد دیگری که باعث بروز این مشکل میشوند اشاره میکنیم.
شاید مشکل از لوزه ها باشد
گاهی برای تشخیص منشا بوی بد دهان لازم است که لوزهها بررسی شوند. در جوانان 20 تا 30 ساله لوزهها تبدیل به حفرههایی میشوند که میکروبها در آنجا لانه میکنند. هر نوع باقیماندهی غذایی در این محل جمع و تخمیر میشود و خمیر سفیدرنگی به نام کازئوم تشکیل میدهد.
چه باید کرد؟
در روش اورژانسی میتوانید با یک فشار ساده روی لوزه (به عنوان مثال با دستهی باریک قاشق) آن را از حبابهای سفید ذکر شده خالی کنید. اما یادتان باشد که در عرض چند هفته کازئوم دوباره تشکیل خواهد شد. راه حل قطعی این مشکل برداشت جزئی یا کلی لوزهها است. این عمل با لیزر یا بصورت جراحی با بیهوشی انجام میشود که نیاز به حداقل دو روز بستری شدن دارد.
احتمالا سینوس هایتان دچار مشکل شده است
گاهی ممکن است بدون اینکه متوجه شده باشید برخی مواد خارجی در عمق سینوسها لانه کرده باشند. این اتفاق ممکن است بعد از انجام کارهای دندانپزشکی بروز کند و مقدار اندکی از مواد دندانپزشکی از ریشهی دندان به داخل سینوسها برسد.بعد از چند روز یا چند هفته این مسئله باعث تکثیر باکتریها شده و بوی نامطبوعی ایجاد میکند.
چه باید کرد؟
بهتر است برای انجام معاینات بالینی، به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید تا ورودی سینوسها و ناحیه پشت حلقتان بررسی شود. اگر پزشک ترشحات زرد، سبز یا قهوهای رنگ مشاهده کند ممکن است دستور سی تی اسکن یا رادیوگرافی سینوس بدهد.
اگر مشکل در اثر جا ماندن خمیردندان در سینوسها باشد پزشک با بیهوشی عمومی آن را برمیدارد.
روش مئاتوتومی یا میل زدن برای باز کردن سینوسهای بینی نیز موثر است. این عمل حدود یک ساعت زمان میبرد.
درست است که رژیمهای لاغری پرپروتئین برای تناسب اندام موثرند، اما از عوارض آنها میتوان به ایجاد بوی بد دهان اشاره کرد
داروهایتان را بررسی کنید
برخی داروها باعث خشک شدن دهان میشوند. در واقع داروهای آنتی هیستامین، ضدافسردگی و ضدفشار خون روی سیستم عصبی پاراسمپاتیک که غدد بزاق را کنترل میکنند تاثیر میگذارند. در این صورت، بزاق که سرشار از ترکیبات ضدباکتریایی است به اندازهی کافی دهان را آبیاری نمیکند و باکتریها به میزان زیادی در این مکان جولان میدهند و بوی بدی ایجاد میکنند.
چه باید کرد؟
نوشیدن آب یا دمنوش نعنافلفی به مرطوب کردن داخل دهان و دفع باکتریها کمک زیادی میکند. همچنین میتوانید در طول روز آدامس بدون قند بجوید تا ترشح بزاق تحریک شود. مصرف مرکبات نیز باعث افزایش میزان بزاق میشود.
شاید کبدتان انباشته شده است
جذب مواد غذایی سرشار از ازت باعث پرشدن کبد و در نتیجه ایجاد بوی بد دهان میشود. در حالت کلی ازت از طریق کبد و کلیهها دفع میشود. اگر کبد پر و خسته باشد، نمیتواند به درستی به وظیفه دفع ازت عمل کند. در نتیجه این ترکیب از معده بالا میآید تا از طریق دهان دفع شود.
چه باید کرد؟
متخصص گوارش، آزمایش خون تجویز میکند تا آنزیمهای کبد را بررسی کند. البته سونوگرافی کبد نیز لازم است. بوی بد دهان که به هالیتوز نیز معروف است میتواند علامت نارسایی کبدی، سیروز کبدی یا هپاتیت باشد. برای مقابله با این مشکل و کمک به عملکرد کبد با مصرف مواد غذایی سبکتر مانند سبزیجات و میوه شروع کنید. از مصرف پروتئین زیاد بپرهیزید. یادتان باشد که مصرف الکل و دخانیات باعث ایجاد اختلال در عملکرد کبد میشود.
گاهی سندرم پیش از قاعدگی مشکل ساز میشود
قبل از شروع دوره قاعدگی بدن خانمها با تغییرات هورمونی مواجه میشود. این مسئله نیز باعث تولید پلاک دندانی شده و باکتریها را تکثیر میدهد. تغییرات هورمونی همچنین روی فلور رودهها نیز تاثیر گذاشته و باعث ساطع شدن بوی گوگرد از دهان میشود.
چه باید کرد؟
اگر دچار سندرم پیش از قاعدگی هستید بهتر است، اهمیت ویژهای به بهداشت دهان و دندان بدهید. به طور مرتب مسواک بزنید و از دهانشویه استفاده کنید. درست است که این کار نمیتواند علت اصلی بوی بد دهان را درمان کند، اما میتواند شما را از مشکل بوی نامطبوعی که قبل از شروع قاعدگی از دهانتان میآید، خلاص کند.
حواستان به رژیم های لاغری پرپروتئین باشد
درست است که رژیم های لاغری پرپروتئین برای تناسب اندام موثرند، اما از عوارض آنها میتوان به ایجاد بوی بد دهان اشاره کرد. این نوع رژیمها سرشار از گوشت قرمز، ماهی، لبنیات و تخم مرغ بوده و کربوهیدراتها جایگاه اندکی در آن دارند. بدن در فقدان کربوهیدراتها شروع به چربی سوزی میکند و ضایعاتی به نام کتونها در خون آزاد میشود. این اجرام در مجاری تنفسی آزاد شده و باعث بد بو شدن دهان میشوند.
چه باید کرد؟
صبور باشید تا رژیمتان تمام شود، چون این بوی آستونی نشان میدهد که رژیم لاغری تان به درستی عمل میکند. بعد از اتمام رژیم و با وارد کردن کربوهیدراتها به برنامه غذایی، مشکل بوی بد دهان نیز برطرف میشود.